کد مطلب:5577 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:154
قرآن، صلابت و قاطعیت
برای روشن شدن این قسمت به این آیه شریفه دقت نمایید:
«فَإِذَا انسَلَخَ الأَشْهُرُ الْحُرُمُ فَاقْتُلُواْ الْمُشْرِكِینَ حَیْثُ وَجَدتُّمُوهُمْ وَخُذُوهُمْ وَاحْصُرُوهُمْ وَاقْعُدُواْ لَهُمْ كُلَّ مَرْصَدٍ فَإِن تَابُواْ وَأَقَامُواْ الصَّلاَةَ وَآتَوُاْ الزَّكَاةَ فَخَلُّواْ سَبِیلَهُمْ إِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ» [1] ؛ پس از گذشت ماه های حرام (ذی قعده، ذی حجّه، محرّم و رجب) هر جا مشركان را یابید به قتل برسانید و آنان را دستگیر و محاصره كنید و هر طرف در كمین آنها باشید چنان چه از شرك توبه كرده و نماز به پا داشتند و زكوة دادند، پس از آنها دست بردارید كه خدا آمرزنده و مهربان است.
این آیه (آیه سیف و شمشیر)، سخت ترین دستورها را در مقابله با مشركان صادر نموده و مشتمل بر چهار حكم شدید و خشن است: الف)بستن راه ها؛ ب) محاصره كردن؛ ج) اسیر ساختن؛ د) كشتن مشركان.
این چهار حكم به صورت تخییری نیست، بلكه با در نظر گرفتن شرایط محیط و زمان و مكان و اشخاص مورد نظر، باید عملی گردد.
اگر تنها با بستن راه و محاصره نمودن و یا اسیر گرفتن، آنان در فشار قرار گیرند، از این راه باید وارد شد و اگر چاره ای جز قتل و كشتن آن ها نبود، آن گاه قتل هم جایز و مجاز می گردد:
«فَلا تُطِعِ الْكَافِرِینَ وَجَاهِدْهُم بِهِ جِهَادًا كَبِیرًا» [2] ؛ پس از كافران فرمان مَبر و بدین قرآن با آنان جهاد كن، جهادی بزرگ.
«یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ اتَّقِ اللَّهَ وَلا تُطِعِ الْكَافِرِینَ وَالْمُنَافِقِینَ إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلِیًما حَكِیًما» [3] ؛ ای پیامبر، از خدا پروا بدار و كافران و منافقان را فرمان مبر.
«فَلا تُطِعِ الْمُكَذِّبِینَ» [4] ؛ از دروغزنان، فرمان مبر.
«وَدُّوا لَوْ تُدْهِنُ فَیُدْهِنُونَ» [5] ؛ دشمنان دوست دارند كه نرمی (روغن مالی = ماستمالی) كنی تا نرمی كنند.
«وَلا تُطِعْ كُلَّ حَلاَّفٍ مَّهِینٍ» [6] ؛ و از هر قَسَم خورنده فرومایه ای فرمان مبر.
یعنی آنان دوست دارند كمی تو از دین اسلام، مایه بگذاری، و اندكی هم آنان از دین خویش مایه بگذارند و هر یك درباره دین خویش مسامحه روا دارید تا سازش كنید [7] .
خداوند متعال در این آیات و هم چنین در آیات 73-75 سوره اسراء و آیات دیگری به شدت تمام، پیامبر گرامی را از سازش و مُداهنه با كفّار و مشركان نهی نموده است:
«وَإِن كَادُواْ لَیَفْتِنُونَكَ عَنِ الَّذِی أَوْحَیْنَا إِلَیْكَ لِتفْتَرِیَ عَلَیْنَا غَیْرَهُ وَإِذًا لاَّتَّخَذُوكَ خَلِیلاً - وَلَوْلاَ أَن ثَبَّتْنَاكَ لَقَدْ كِدتَّ تَرْكَنُ إِلَیْهِمْ شَیْئًا قَلِیلاً - إِذاً لأَذَقْنَاكَ ضِعْفَ الْحَیَاةِ وَضِعْفَ الْمَمَاتِ ثُمَّ لاَ تَجِدُ لَكَ عَلَیْنَا نَصِیرًا» [8] ؛ و همانا نزدیك بود كه تو را از آنچه به تو وحی كردیم بلغزانند و بگردانند تا بر ما جز آن را كه وحی كردیم، ببندی و آن گاه تو را به دوستی خود گیرند. و اگر نه آن بود كه تو را استوار داشتیم، نزدیك بود كه اندكی به آنان گرایش كنی. آن گاه، در صورت گرایش - تعداد دو چندان عذاب در این زندگی، و دو چندان پس از مرگ می چشاندیم و آن گاه برای خویش در برابر ما یاوری نمی یافتی.
این آیات با تأكید فراوان هشدار می دهد كه مبادا وسوسه های گروه های مشركان و آنان كه به دین معتقد نیستند، در مسلمانان و مؤمنان، ضعف و سستی به مسائل دینی ایجاد كند و روحیه آنان را در مسائل و مبانی دینی تضعیف نماید.
خداوند در این آیات هشدار می دهد كه باید با قاطعیت تمام با آنان مبارزه كرد و مجازات كمترین انعطاف در مقابل مشركان و بی دینان، عذاب مضاعف در دنیا و سرای دیگر است.
«فَإِذَا انسَلَخَ الأَشْهُرُ الْحُرُمُ فَاقْتُلُواْ الْمُشْرِكِینَ حَیْثُ وَجَدتُّمُوهُمْ وَخُذُوهُمْ وَاحْصُرُوهُمْ وَاقْعُدُواْ لَهُمْ كُلَّ مَرْصَدٍ فَإِن تَابُواْ وَأَقَامُواْ الصَّلاَةَ وَآتَوُاْ الزَّكَاةَ فَخَلُّواْ سَبِیلَهُمْ إِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ» [1] ؛ پس از گذشت ماه های حرام (ذی قعده، ذی حجّه، محرّم و رجب) هر جا مشركان را یابید به قتل برسانید و آنان را دستگیر و محاصره كنید و هر طرف در كمین آنها باشید چنان چه از شرك توبه كرده و نماز به پا داشتند و زكوة دادند، پس از آنها دست بردارید كه خدا آمرزنده و مهربان است.
این آیه (آیه سیف و شمشیر)، سخت ترین دستورها را در مقابله با مشركان صادر نموده و مشتمل بر چهار حكم شدید و خشن است: الف)بستن راه ها؛ ب) محاصره كردن؛ ج) اسیر ساختن؛ د) كشتن مشركان.
این چهار حكم به صورت تخییری نیست، بلكه با در نظر گرفتن شرایط محیط و زمان و مكان و اشخاص مورد نظر، باید عملی گردد.
اگر تنها با بستن راه و محاصره نمودن و یا اسیر گرفتن، آنان در فشار قرار گیرند، از این راه باید وارد شد و اگر چاره ای جز قتل و كشتن آن ها نبود، آن گاه قتل هم جایز و مجاز می گردد:
«فَلا تُطِعِ الْكَافِرِینَ وَجَاهِدْهُم بِهِ جِهَادًا كَبِیرًا» [2] ؛ پس از كافران فرمان مَبر و بدین قرآن با آنان جهاد كن، جهادی بزرگ.
«یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ اتَّقِ اللَّهَ وَلا تُطِعِ الْكَافِرِینَ وَالْمُنَافِقِینَ إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلِیًما حَكِیًما» [3] ؛ ای پیامبر، از خدا پروا بدار و كافران و منافقان را فرمان مبر.
«فَلا تُطِعِ الْمُكَذِّبِینَ» [4] ؛ از دروغزنان، فرمان مبر.
«وَدُّوا لَوْ تُدْهِنُ فَیُدْهِنُونَ» [5] ؛ دشمنان دوست دارند كه نرمی (روغن مالی = ماستمالی) كنی تا نرمی كنند.
«وَلا تُطِعْ كُلَّ حَلاَّفٍ مَّهِینٍ» [6] ؛ و از هر قَسَم خورنده فرومایه ای فرمان مبر.
یعنی آنان دوست دارند كمی تو از دین اسلام، مایه بگذاری، و اندكی هم آنان از دین خویش مایه بگذارند و هر یك درباره دین خویش مسامحه روا دارید تا سازش كنید [7] .
خداوند متعال در این آیات و هم چنین در آیات 73-75 سوره اسراء و آیات دیگری به شدت تمام، پیامبر گرامی را از سازش و مُداهنه با كفّار و مشركان نهی نموده است:
«وَإِن كَادُواْ لَیَفْتِنُونَكَ عَنِ الَّذِی أَوْحَیْنَا إِلَیْكَ لِتفْتَرِیَ عَلَیْنَا غَیْرَهُ وَإِذًا لاَّتَّخَذُوكَ خَلِیلاً - وَلَوْلاَ أَن ثَبَّتْنَاكَ لَقَدْ كِدتَّ تَرْكَنُ إِلَیْهِمْ شَیْئًا قَلِیلاً - إِذاً لأَذَقْنَاكَ ضِعْفَ الْحَیَاةِ وَضِعْفَ الْمَمَاتِ ثُمَّ لاَ تَجِدُ لَكَ عَلَیْنَا نَصِیرًا» [8] ؛ و همانا نزدیك بود كه تو را از آنچه به تو وحی كردیم بلغزانند و بگردانند تا بر ما جز آن را كه وحی كردیم، ببندی و آن گاه تو را به دوستی خود گیرند. و اگر نه آن بود كه تو را استوار داشتیم، نزدیك بود كه اندكی به آنان گرایش كنی. آن گاه، در صورت گرایش - تعداد دو چندان عذاب در این زندگی، و دو چندان پس از مرگ می چشاندیم و آن گاه برای خویش در برابر ما یاوری نمی یافتی.
این آیات با تأكید فراوان هشدار می دهد كه مبادا وسوسه های گروه های مشركان و آنان كه به دین معتقد نیستند، در مسلمانان و مؤمنان، ضعف و سستی به مسائل دینی ایجاد كند و روحیه آنان را در مسائل و مبانی دینی تضعیف نماید.
خداوند در این آیات هشدار می دهد كه باید با قاطعیت تمام با آنان مبارزه كرد و مجازات كمترین انعطاف در مقابل مشركان و بی دینان، عذاب مضاعف در دنیا و سرای دیگر است.
[1] توبه (9) آيه 5.
[2] فرقان (25) آيه 52.
[3] احزاب (33) آيه 1.
[4] قلم (68) آيه 8.
[5] قلم (68) آيه 9.
[6] قلم (68) آيه 10.
[7] الميزان، ج19، ص371.
[8] اسراء (17) آيه 73 - 75.